Het gevaar van koolmonoxide

In de wintermaanden gaat in bijna alle huishoudens de kachel volop aan om de kou buiten te houden en de temperatuur in de woning aangenaam te houden. Helaas vallen er ieder jaar nog te veel slachtoffers door koolmonoxidevergiftiging. In dit artikel leggen wij uit wat koolmonoxide is, welke gevolgen een vergiftiging veroorzaakt en hoe u de verspreiding van koolmonoxide in uw woning kunt voorkomen.

Koolmonoxide: wat is het en wanneer komt het vrij?

Koolmonoxide is een kleurloos en reukloos gas dat ook wel kolendamp genoemd wordt. Koolmonoxide is een verbinding die ontstaat bij onvolledige verbranding van koolstofhoudende stoffen zoals aardgas, hout en olie. Zuurstof zorgt tijdens het verbrandingsproces voor een optimale verbranding. Bij een volledige verbranding van koolstofhoudende stoffen reageert de koolstof (C) met zuurstof (O2) en wordt koolstofdioxide (CO2) gevormd. Koolstofmonoxide (CO) ontstaat wanneer er onvoldoende zuurstof wordt aangevoerd tijdens het verbrandingsproces. Onvolledige verbranding kan ook ontstaan bij een te lage verbrandingstemperatuur met als direct gevolg dat koolstofmonoxide zich ontwikkeld. Koolstofmonoxide komt van nature in het milieu voor als gevolg van vulkaanuitbarstingen, ontgassing van moerassen en bosbranden. Daarnaast is het kleurloze gas aanwezig in uitlaatgassen van auto’s en tabaksrook.

Symptomen van koolmonoxidevergiftiging

De meeste mensen kennen koolmonoxide als een giftige stof die vrijkomt bij de verbranding van aardgas in kachels en geisers in slecht geventileerde ruimtes. Dit is helaas ook de meest voorkomende oorzaak van koolmonoxidevergiftigingen in Nederland. Koolmonoxidevergiftiging is zeer schadelijk voor zowel mens als dier. Een te hoog koolmonoxideniveau in bijvoorbeeld de werk- of woonomgeving kan dodelijk zijn. Koolmonoxide is zo gevaarlijk niet alleen omdat het geurloos en kleurloos is, maar ook omdat het gas 250 keer sneller in het bloed wordt opgenomen dan zuurstof. Doordat koolmonoxide zo snel wordt opgenomen in het lichaam is ook een lage hoeveelheid van deze stof al erg gevaarlijk. Een koolmonoxidevergiftiging heeft directe gevolgen voor uw lichaam omdat op het moment van vergiftiging minder zuurstof wordt opgenomen in uw bloed dan noodzakelijk is voor de werking van de vitale organen. De symptomen van koolmonoxidevergiftiging zijn hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid en vermoeidheid. Bij langere blootstelling aan het gas worden deze symptomen gevolgd door bewusteloosheid en in sommige gevallen de dood door zuurstofgebrek in de hersenen. Jaarlijks overlijden in Nederland helaas zo’n tien personen aan een koolmonoxidevergiftiging.

Koolmonoxide in uw woning: wat nu? Op het moment dat u er achter komt dat er zich koolmonoxide verspreid in uw woning moet u zo snel mogelijk een aantal stappen uitvoeren. Zet alle ramen en deuren zo wijd mogelijk open en waarschuw uw huisgenoten. Verlaat vervolgens zo snel mogelijk samen met alle andere personen en dieren uw woning en bel 112. Het ambulancepersoneel kan vervolgens u en uw huisgenoten controleren op koolmonoxidevergiftiging en de brandweer kan de oorzaak van het verspreiden van koolmonoxide achterhalen en oplossen.

Verspreiding van koolmonoxide voorkomen

Nu u bekend bent met de gevaren van koolmonoxide wil u natuurlijk ook weten hoe u een koolmonoxidevergiftiging kunt voorkomen. Allereerst kunt u een koolmonoxidemelder in uw woning plaatsen zodat u op tijd gewaarschuwd wordt wanneer er zich koolmonoxide in uw woning bevindt. Het belangrijkste wat u kunt doen om de verspreiding van koolmonoxide te voorkomen is het onderhouden van de cv-ketel, combiketel, kachel of geiser. Laat dit onderhoud altijd uitvoeren door een erkendecv-monteur. In sommige gevallen is het veiliger om de oude cv-ketel te vervangen door een nieuw model. Let er dan wel op dat ook nieuwe verbrandingstoestellen koolmonoxide kunnen uitstoten. Bij een optimale verbranding moet de vlam blauw zijn. Indien de vlam van uw verbrandingsinstallatie geel of oranje is, moet u direct contact opnemen met een erkend installateur. Dit duidt namelijk op een onvolledige verbranding. Aangezien koolmonoxide ook vrij kan komen bij de verbranding van hout, is het van belang om minstens eens per jaar het rookkanaal van de houtkachel schoon te maken. Verwijder ook regelmatig de as uit uw houtkachel. Te veel as kan er namelijk voor zorgen dat er niet voldoende geventileerd wordt in de kachel waardoor de verbranding niet optimaal is. Als laatste willen wij u de tip meegeven om uw huis regelmatig en goed te ventileren. Het openzetten van luchtroosters of klepramen is al voldoende om de kwaliteit van de lucht in uw woning optimaal te houden.